Δεξιότητες ζωής Θεωρία και εφαρμογές για εκπαιδευτικούς και γονείς

Η ιστορία της ανθρωπότητας βρίθει από παραδείγματα εφευρέσεων που άλλαξαν τον κόσμο προς το καλύτερο, όπως ο τροχός, η ατμομηχανή, η πυξίδα, το χαρτί, το τυπογραφείο, το ηλεκτρικό ρεύμα, το τηλέφωνο, το αυτοκίνητο, ο υπολογιστής, το διαδίκτυο. Πρόκειται για νεωτεριστικά εργαλεία και δημιουργίες ενός ή περισσότερων ανθρώπων που σε κάθε περίπτωση, παρά τις όποιες αντιστάσεις, συνέβαλαν στην προοδευτική εξέλιξη του πολιτισμού. Σήμερα νεωτερισμός είναι η Τεχνητή Νοημοσύνη, η οποία όμως είναι κάτι παραπάνω από ένα εργαλείο, διότι δεν αποτελεί απλή προέκταση των ανθρώπινων δυνατοτήτων και επιπλέον υπερβαίνει τη μονόπλευρη σχέση εργαλείου και χρήστη. Επίσης, είναι κάτι παραπάνω από μία εφεύρεση· είναι δημιούργημα του ανθρώπου, μια διεύρυνση του εαυτού του, καθώς λειτουργεί ως έμβιο ον. Και ο δημιουργός αισθάνεται τρόμο και δέος απέναντι στο δημιούργημά του, όταν γνωρίζει ότι μπορεί να τον ξεπεράσει ή και να τον υποκαταστήσει, σε περίπτωση που γίνουν λάθος σχεδιασμοί ή πέσει σε λάθος χέρια. Απέναντι σε αυτήν την κατάσταση η ανθρωπότητα έχει τρεις επιλογές: είτε να περιορίσει την Τεχνητή Νοημοσύνη είτε να συνεργαστεί μαζί της είτε να υποταχτεί σε αυτήν. Ποια είναι η καλύτερη επιλογή; Κανείς δεν ξέρει· το μέλλον είναι αβέβαιο. Ωστόσο, ένα είναι σίγουρο: ότι για να μπορέσουν οι επόμενες γενιές να επιβιώσουν στο νέο αυτό εκπαιδευτικό, εργασιακό, τεχνολογικό και κοινωνικό οικοσύστημα θα πρέπει να αξιοποιήσουν την πρόθεση, τα κίνητρα, την ηθική, τα συναισθήματα, τη συνείδηση, και τις δυνατότητες που τους παρέχουν οι πολλαπλοί τύποι ευφυΐας του ανθρώπου. Για να μην γίνουν σκλάβοι των έξυπνων μηχανών, θα πρέπει να αναπτύξουν και να εξασκήσουν εκείνες τις δεξιότητες που υποσκάπτονται και περιθωριοποιούνται από την Τεχνητή Νοημοσύνη. Και αυτές δεν είναι άλλες από τις δεξιότητες ζωής, όπως η αυτογνωσία, η αυτεπίγνωση, η ενσυναίσθηση, η κριτική σκέψη, η δημιουργική σκέψη, η διαχείριση των συναισθημάτων, η επικοινωνία, η συνεργασία, η λήψη απόφασης, η επίλυση προβλημάτων, η ηγεσία, η