H ΑΝΟΔΟΣ ΚΑΙ Η ΠΤΩΣΗ ΤΩΝ ΕΡΓΑΤΙΚΩΝ ΔΙΕΘΝΩΝ

Η 3η, Κοµµουνιστική ?ιεθνής ή Κοµιντέρν σηµάδεψε την ταραχώδη πορεία του παγκόσµιου εργατικού κινήµατος στον 20ό αιώνα. Την ιστορία της πραγµατεύεται σε δύο τόµους ο παρών Γ΄ –και τελικός– κύκλος της τριλογίας του Τάκη Μαστρογιαννόπουλου για την ιστορία των εργατικών ?ιεθνών. Ο Α΄ τόµος αναφέρεται στα γεγονότα που συγκλόνισαν την Ευρώπη τις πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα: ο µεγάλος ιµπεριαλιστικός πόλεµος, η εθνικιστική παρέκκλιση των σοσιαλιστικών κοµµάτων, η χρεοκοπία της 2ης ?ιεθνούς, τα επαναστατικά ξεσπάσµατα, µε αποκορύφωµα την επικράτηση της οκτωβριανής επανάστασης υπό την ηγεσία του κόµµατος του Λένιν. Συζητά επίσης τα πρώτα κρίσιµα βήµατα της νέας ?ιεθνούς –τα τέσσερα πρώτα καθοριστικά συνέδρια, η ίδρυση της Κόκκινης Συνδικαλιστικής ?ιεθνούς κ.λπ.– όπως και τη συγκρότηση των κοµµουνιστικών κοµµάτων στις ισχυρές ευρωπαϊκές χώρες – Γερµανία, Ιταλία, Γαλλία, Αυστρία και Ουγγαρία. Στον Β΄ τόµο αναλύεται η συγκρότηση των κοµµάτων και σε άλλες χώρες της Ευρώπης (Πολωνία, Φινλανδία, Αγγλία, Ισπανία, Ελλάδα κ.ά.), στις Ηνωµένες Πολιτείες και την Κίνα. Και ολοκληρώνεται µε την πορεία της Κοµµουνιστικής ?ιεθνούς µέσα στα ταραγµένα χρόνια του µεσοπολέµου. Χρόνια που σηµαδεύτηκαν από µεγάλες επαναστάσεις, αλλά και από την άνοδο του φασισµού στη Γερµανία και την Ιταλία και την επιβολή αυταρχικών καθεστώτων σε πολλές χώρες της Ευρώπης. Την ίδια περίοδο οι σκληρές αντιπαραθέσεις και συγκρούσεις στο εσωτερικό του κινήµατος οδηγούν στην επικράτηση του σταλινικού φαινοµένου, µε αποτέλεσµα µια σειρά από οδυνηρές ήττες και, τελικά, την αυτοδιάλυση της 3ης ?ιεθνούς στα 1943.