ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΜΕ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ

Όπως η ατομική συνείδηση, έτσι και η συλλογική συνείδηση είναι αλληλένδετη με τη μνήμη. Στον αρχετυπικό μύθο της Οδύσσειας, η περιπέτεια στη χώρα των Λωτοφάγων περιγράφει, με τρόπο απαράμιλλο, τη σχέση μνήμης και συνείδησης και τον κίνδυνο του ανθρώπου να οδηγηθεί σε πνευματικό θάνατο με την απώλεια της ταυτότητάς του. Η μνήμη σημαίνει, όμως, ιστορία - όχι, όμως, με την έννοια της απλής πληροφόρησης γεγονότων αλλά ως γόνιμη αφομοίωση του παρελθόντος, που, μέσω της ατομικής και συλλογικής αυτογνωσίας, οδηγεί σε νέες συνθέσεις. Και αυτό είναι το επιτακτικό αίτημα για τον ελληνισμό. Ο δημιουργικός διάλογος με την ιστορία του μπορεί να ανασυντάξει την ταυτότητά του και να τον καταστήσει ικανό να ανταπεξέλθει στις ιστορικές απειλές που αντιμετωπίζει. Στην παρούσα έκδοση είναι συγκεντρωμένα κείμενα που έχουν γραφεί και δημοσιευθεί στα περιοδικά Aρδην και Νέος Ερμής ο Λόγιος. Αφορμή για τη συγγραφή των περισσοτέρων αποτέλεσε η ανάγνωση κάποιων εξαιρετικών, κατά την προσωπική μου γνώμη, δοκιμιακών ή λογοτεχνικών βιβλίων που φωτίζουν ποικίλες όψεις της ελληνικής ιστορίας και του ελληνικού πολιτισμού. Στη συλλογή συμπεριλαμβάνονται επίσης κείμενα που αφορούν στη Ρωσία, όπως και δύο εκτενή κείμενα για το εθνικό ζήτημα, που σχετίζονται με τον γενικότερο προβληματισμό του βιβλίου: το ένα για το πώς το προσέγγισαν οι Μαρξ και Ένγκελς και το δεύτερο πώς το συνέλαβε και, τελικώς, πώς το εφάρμοσε ο Λένιν.